Erdoğan’dan NATO Zirvesi sonrası Eurofihgter ve F-35 konusu için son dakika açıklaması

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Lahey’deki NATO zirvesinde önemli açıklamalarda bulunuyor. Erdoğan’ın açıklamaları özetle şöyle: Konsey oturumunda savunma harcamalarımızı 10 yıllık sürede gayri safi yurt içi hasılalarımızın yüzde 5’i düzeyine çıkarmayı kararlaştırdık. Mevcut krizlerin derinleştiği ve her geçen gün ilave krizlerin ortaya çıktığı bir iklimde alınan bu karar NATO açısından bir zaruret teşkil ediyor. Terörizm tehdidinden en fazla zarar gören, bölgemizdeki birçok krizden doğrudan etkilenen müttefikiz.

SAVUNMA SANAYİMİZ PARMAKLA GÖSTERİLİYOR

Halihazırda uluslararası gündemi domine eden olayların hemen hepsi Türkiye’nin yakın çevresinde yaşanıyor. Ülkemizi tüm bu krizlerin, sıcak çatışmaların ve gerilimlerin uzağında tutmaya gayret ediyoruz. Caydırıcılığımızın arttırılmasına ve savunmamızın güçlendirilmesine büyük önem veriyoruz. Türk savunma sanayinin son yıllarda yaptığı büyük atılım dünyada parmakla gösterilmektedir. Silahlı ve silahsız, insansız hava araçları başta olmak üzere birçok alanda küresel ölçekte söz sahibiyiz.

Savunma harcamalarımız halihazırda önceki zirvelerin hedefi olan yüzde iki seviyesinin üstündedir. Hatta mevcut altyapı ve savunma sanayi yatırımlarımız, inovasyona ayırdığımız kaynaklar ve uluslararası çabalarımız itibariyle yüzde beşi yakalamaya en yakın ülkelerdeniz. Birçok müttefikin tehdit ve sınamalar karşısında daha fazla sorumluluk üstlenmek konusunda bizimle aynı çizgiye gelmesini doğru buluyorum. Elbette sadece savunma harcamalarını arttırarak ittifakın etkinliğinin geliştirilmesi mümkün değil. Müttefikler arasında karşılıklı anlayış ve işbirliğinin samimiyetle tesis edilmesi de gerekiyor. Bu minvalde ilk olarak müttefikler arasındaki savunma sanayi ürünlerinin ticaretindeki engellerin amasız, fakatsız kaldırılmasına yönelik anlayışın ittifak belgelerine yansıtılmasına öncülük ettik.

Bunun tüm unsurlarıyla hayata geçirilmesini ümit ediyoruz. Avrupa Birliği’nin savunma ve güvenlik alanındaki girişimlerinin NATO’yu tamamlayıcı nitelikte olması gerektiğinin altını çizdim. Özellikle üye olmayan müttefiklerin, birliğin savunma sanayi girişimlerine tam olarak dahil edilmesinin tüm Avrupa’nın menfaatine olacağını vurguladım. Neticede Avrupa’da artan savunma yetenekleri tüm Avrupa Atlantik Bölgesi’nin çıkarınadır. Temennimiz bu kuşatıcı yaklaşımın kıta geneline hakim olmasıdır. NATO Genel Sekreteri’nin Teksas’tan Ankara’ya savunma sanayi gelişimini esas alan yaklaşımı bu bakımdan fevkalade değerlidir.

Bildiğiniz üzere ittifakın terörizmle mücadeledeki rolünü öne çıkartan müttefiklerin başında geliyordur. Nitekim terörizm, NATO’ya yönelik güncel iki temel tehditten biri olarak kayda geçirilmiştir. Bu defa Lahey’de terörle mücadelenin ancak müttefiklerin samimi dayanışmasıyla başarılabileceğini vurguladım. Zirve bildirisine bu tehditin yansıtılmasını sağladım.

RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI

Ukrayna’da üç yıla aşkın süredir devam eden savaşın hem bölgesel hem küresel etkileri oldu. Can kayıpları ve yıkım her iki taraftan giderek artıyor. Türkiye olarak biz savaşın adil ve sürdürülebilir bir barışla sonlandırılması için yoğun çabalarımızı sürdürüyoruz. 2022 Mart ayında İstanbul’da ev sahipliği yaptığımız ancak yarım kalan görüşmelerden Karadeniz-Tahıl girişimi, savaş esirleri takası gibi somut neticeler almıştık. Diplomasiye olan inancımız tarafların bize duydukları güvenle birleşince İstanbul’da bir kez daha ara buluculuğa başladı. Ev sahipliğimizdeki görüşmelerde ilave esir ve cenaze takasları hususunda önemli ilerleme sağlandı. Ayrıca olası bir ateşkese dair açık bir görüş alışverişinde bulunun. Ateşkes ve kalıcı barış için bir fırsat penceresinin aralandığı karartındayım. Bunun heba edilmemesi gerekiyor. Hedefimiz taraftar arasında ilave somut adımlar atılmasına destek olmak suretiyle kalıcı barışa giden sürecin taşlarını döşemektir.Müttefiklerimizin de desteğiyle, savaşın en kısa sürede neticelendirilmesi umudumu koruyorum. Hep söylediğim gibi, adil bir barışın kaybedeni olmaz.

‘VİCDAN SAHİBİ KİMSE İSRAİL VAHŞETİNE SESSİZ KALAMAZ’

Orta Doğu’daki tehditlerin ve krizlerin her geçen gün daha ciddi bir hal aldığını görüyoruz. Gazze’de Filistin halkına yönelik olarak iki yıla yaklaşan zulüme bir kez daha dikkat çekiyorum. Bakınız, şimdiye kadar İsrail saldırılarında çoğu çocuk ve kadın 56.000 Gazzeli hayatını kaybetti. Yine çoğu çocuk ve kadın 129.000 Gazzeli yaralandı. Gazze’nin %80’i yıkıldı. Sağlık altyapısının %95’i tahrip oldu. Kiliseler, camiler, okullar, hastaneler bombalandı. 2 milyonu aşkın Gazzeli kardeşimiz yıkıntıların arasında tepelerine sürekli bombalar yağarken çok zor şartlar altında hayatta kalma mücadelesi veriyor.

İsrail hükümeti en temel ihtiyaç maddelerinin dahi Gazze’ye girişine engel çıkartıyor. İsrail’in engellemeleri ve saldırıları sebebiyle Gazze’deki insani trajedi insani felakete dönüşmüş durumda. Vicdan sahibi hiçbir insan böyle bir vahşete sessiz kalamaz. Bebekler uyurken susulur, bebekler öldürülürken susulmaz. Buradan insan hayatına değer veren herkesi zulme karşı seslerini yükseltmeye çağırıyorum. Ancak uluslararası toplumun bilhassa ilgili kurumların İsrail’i durdurmakta yetersiz kaldığını müşahede ediyoruz.

Örgütümüz, savaşla, yıkımla, saldırganlıkla, tehditle hiçbir yere ulaşılamayacağının örnekleriyle dolu. Amerika Başkanı Sayın Trump’ın gayretleriyle sağlanan ateşkesi memnuniyetle karşılıyoruz. Değerli Dostum Trump’ın çağrısına tarafların koşulsuz uymalarını bekliyoruz. Fiili ateşkes ilanının en kısa sürede kalıcı sükunete tahvil edilmesini ümit ediyoruz. Orta Doğu’da barışın temini için müttefikler dahil herkesin elini taşın altına koyması gerektiğini düşünüyorum.

İSRAİL – İRAN ATEŞKESİ

ABD Başkanı Trump’ın gayretiyle sağlanan ateşkesi memnuniyetle karşılıyoruz. Dostum Trump’ın çağrısına tarafların koşulsuz uymasını bekliyoruz.

BİR SONRAKİ NATO ZİRVESİ TÜRKİYE’DE

Biz bu konuda üzerimize düşeni yapmayı sürdüreceğiz. Kıymetli basın mensupları zirve kapsamında birçok liderle görüşmeler gerçekleştirdik. Temaslarımızda hem müttefiklerimizle ikili ilişkilerimizi geliştirmenin yollarını hem de zirve gündemindeki konuları ele aldık. Ülkemizin önümüzdeki sene NATO zirvesine ev sahipliği yapma önerisi de zirvemizde neticeye bağlandı. Gelecek yıl müttefiklerimizi Türkiye’de ağırlayacak olmaktan büyük bir memnuniyet duyuyoruz.

SORU-CEVAP

Türkiye ve İsrail arasında bir gerilim yaşanır mı? Bir çatışma çıkar mı?

Değerli Arkadaşlar, Türkiye’ye herhangi bir saldırı olmadıktan sonra böyle bir şey söz konusu değil, Türkiye bölgesinin bir barış ülkesidir ve bölgesinde de barışın özellikle hakim olması için bütün gayretlerini göstermektedir. Ancak tabii bütün bunların yanında özellikle de İsrail’in bu dayanılmaz tavrına karşı da biz orada zulmün karşısında yer almayı devam ettireceğiz. Ve bugüne kadar Gazze’de olduğu gibi bölgede zalimlerin karşısında yer aldık, zulmün karşısında yer aldık, yer almaya devam ediyoruz. Özellikle de garip gurebanın yanında yer almaya devam ediyoruz ve düşünün şu anda Gazze’de aylardır oradaki mazlumlara yardım gitmiyor. Şimdi bu insanlara aynı yardım gitmezse bu insanların hali ne olacak? Biz de tabii şu anda güçlü olan ülkelere diyoruz ki gelin İsrail’in karşısında yer alın ve bu aynı yardımların götürülebilmesi için Gazze’ye kapıların açılmasını ne yapmak lazım? Kızılhaç’a bile şu anda İsrail yol vermiyor. Kızılhaç kanalıyla bile Gazze’deki bu insanlara yardım gitmiyor. Böyle bir durum söz konusu.

Biraz önce konuşmamızda da bahsettiğiniz NATO üyeleri ve Türkiye önümüzdeki 10 yıllık süre zarfında şu anki %2’likten %5’e çıkaracak savunma payını. Türkiye bu süreçte bütçeyi artırmada hangi yolu izleyecek?

Eurofighter ile ilgili gerek İngiltere gerek Almanya ile görüşmelerimizi yaptık, yapıyoruz ve bu konuda olumlu gelişmeler var.

NATO toplantısına önümüzdeki yıl Türkiye’ye sahipliği yapacak. Bu toplantı Türkiye’nin hangi şehrinde yapılacak? Kapsamı belli oldu mu?

Daha önce İstanbul’da yaptığımız bu zirvemizi bu defa yapacağımız şehri gerçekleştireceğimiz toplantıdaki vereceğimiz kararla inşallah NATO Genel Sekreterliğine bildireceğiz.

İsrailli gazeteci: Eskiden Türkiye ile İsrail ilişkileri çok iyiydi, gelecekte nasıl olacak?

İsrail ile Türkiye arasındaki ilişkilerin bu anlayışla devam etmesi halinde burada aramızdaki barış, aramızdaki huzur mümkün değil. Zira atılan adımlar her şeyden önce barışı tehdit ediyor. Atılan adımlar barışı tehdit ettiğine göre burada nasıl barışı temin edeceksiniz, sağlayacaksınız? Mümkün değil. Düşünün, yüz bini aşkın insan ölü, yaralı ve hala da vurmaya devam ediyorlar. Öbür tarafta Gazze’deki mazlum insanlara KızılHaç dahil gıda sevkiyatı yapılmıyor. Bunu engelleyen kim? İsrail. Ve hala burada bu kadar barbarca bir adım atıldığı takdirde biz nasıl bunlarla huzurlu bir ortamı tesis edeceğiz? Mümkün değil. Onun için de KızılHaç şu anda devreye girmek istiyor, netice yok. KızılHaç devreye girmek istiyor, netice yok. Mısır devreye girmek istiyor, netice yok. Bütün bunlarla birlikte hangi ülkeye bakarsanız bakın hiçbirisi netice alamıyor. Onun için İsrail’i bu noktada Gazze’de şu ana kadar takındığı tavırdan vazgeçmeye davet ediyoruz.

Türkiye’nin f-35 programına katılımıyla ilgili bir gelişme var mı? Durum nedir?

Sayın Trump ile S-400 konusunu görüşmedik. F-35 konusunu görüştük. F-35 konusunda 1 milyar 300-400 milyon dolar ödeme yaptık ve F-35’leri alma noktasında Sayın Trump’ın da iyi niyetli olduğunu gördük.F-35’lerle ilgili de alımla ilgili çalışmalarımızı sorumlu olan arkadaşlarımız devam ettiriyorlar. Tabii bunun yanında bir de bizim Eurofighter’la ilgili çalışmalarımız var. Eurofighter konusunda da İngiltere ve Almanya ile bu çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Temennimiz odur ki bu iyi niyetimizi İngiltere’de, Almanya’da onlar da olumlu karşılıyorlar. Çalışmalarımız devam ediyor.

Trump ile görüşme

Akşam 11.00-11.30’dan itibaren Sayın Trump’la görüşmemiz oldu. Yaklaşık 1-1.30 saat kadar görüşmemizi yaptık. Ama bizim görüşmemizde özellikle de Gazze’nin sahil boylarının sizin ifade ettiğiniz şekilde ‘kumarhane olması’ gündeme gelmedi. Böyle bir şey zaten gündeme gelse herhalde benim vereceğim cevap bellidir. Bu konuda duruşum bellidir. E duruşum belli olduğuna göre Sayın Trump akıllı bir insandır ki kime hangi soruyu soracağını da iyi bilir. Ve böyle bir şey de zaten aramızda geçmedi