Son Dakika! Trump ‘Savaş Bakanlığı’ istiyor, ABD’de bakanlığın ismini ilk neden değişmişti?

Beyaz Saray’da Güney Kore Devlet Başkanı Lee Jae Myung ile yaptığı toplantıda Amerika Birleşik Devletleri’nin, 1947’ye kadar kullanılan eski adıyla mücadele ettiği savaşlarda “inanılmaz bir zafer geçmişi” olduğunu savunan Trump, “Buna Savunma Bakanlığı diyoruz, ama aramızda, bence ismi değiştireceğiz” dedi.

Aynı gün başka bir Beyaz Saray etkinliğinde Trump, isim değişikliğini istediğini çünkü “savunma istiyoruz, ama aynı zamanda hücum da istiyoruz” ifadeleriyle açtı. Haziran ve Temmuz aylarında, Savunma Bakanı Pete Hegseth’e “savaş bakanım” diye hitap etmiş ve Bakanlığın adının politik doğruculuk nedeniyle değiştirildiğini söylemişti.

2. DÜNYA SAVAŞI’NDAN SONRA DEĞİŞTİ

Ancak, ulusal güvenlik uzmanlarına ve eski Başkan Harry S. Truman yönetiminden gelen kayıtlara göre durum böyle değil. İkinci Dünya Savaşı 1945’te sona erdikten sonra, Truman, eski Savaş Bakanlığı’nı ki bu 1949’da Savunma Bakanlığı oldu, ulusal güvenlikte verimliliği artırmak ve Ordu ile Donanma’yı, ki bunlar ayrı hükümet departmanları altındaydı, bir araya getirmek için geniş bir yeniden yapılanma düzenledi.

Başkan Harry S. Truman (solda), Potsdam Konferansı’ndan dönmüş, 8 Ağustos 1945’te Beyaz Saray’da Savaş Bakanı Henry L. Stimson ile Japonya’nın Hiroşima kentine atılan atom bombasını tartışıyor. AP (Arşiv)

St. Louis’deki Washington Üniversitesi’nde tarih profesörü olan Krister Knapp, Washington Post’a yaptığı değerlendirmede “Amaç, bürokratik merkeziyetçilikle sert gücü yönetmekti ve birincil hedef savunma olacaktı, savaş değil.Bu kelime İkinci Dünya Savaşı’nın korkularından sonra saldırgan bir eylem olarak anlaşılıyordu” dedi.

YASAL DÜZENLEME NEDEN OLACAK?

Washington Post, isim değişikliğinin nasıl veya ne zaman gerçekleşebileceğini hemen doğrulayamasa da, böyle bir değişimin muhtemelen Kongre’de bir yasa gerektireceğini, çünkü Savunma Bakanlığı bu yönetim organı aracılığıyla oluşturulduğunu bildirdi.

• Başkan George Washington, 1789’da Savaş Bakanlığı’nı kurdu. Bu bakanlık Ordu’yu yönetirken, Donanma ve Deniz Piyadeleri 1798’den itibaren ayrı bir Donanma Bakanlığı tarafından yönetildi. Bu yapı, Truman’ın 1947’de Ordu, Donanma ve yeni kurulan Hava Kuvvetleri’ni yönetmek için Ulusal Savunma Kuruluşu’nu oluşturmak üzere Kongre’den onay almasına kadar devam etti. 1949’da Ulusal Savunma Kuruluşu, bugünkü Savunma Bakanlığı oldu.

Truman, Nisan 1946’da böyle bir yeni yönetim yapısı için planlarını duyurmuş ve politikasının hedefinin “tüm silahlı kuvvetlerimizi tek bir departmanda birleştirme” olduğunu söylemişti.

AMİRALLERİN İSYANI

Savunma Bakanlığı’nın oluşturulmasına yönelik şüphecilik ve diğer hizmetlere özerklik kaybetme konusundaki endişeler, WP’nin haberine göre 1949’da ‘Amirallerin İsyanı’ olarak bilinen bir olayda Donanma’da patlak verdi. Kıdemli Donanma subayları ve yedek askerler, Donanma’nın düşmanı olarak gördükleri Truman’ın savunma bakanı Louis Johnson’ı devirmek için başarısız bir şekilde komplo kurdular.

Truman’ın bu dönemde CIA ve Ulusal Güvenlik Konseyi’nin oluşturulmasını da içeren ABD hükümetinin ulusal güvenlik yapısını yeniden düzenlemesi stratejisi Knapp’e göre, Sovyet Rusya’yı ve diğer rakipleri kontrol altına almayı amaçlıyordu. Uzman, “Bu yüzden caydırıcılık yeni oyundu” diyor.

ABD’NİN SAVUNMA BAKANLIĞI ADI ALTINDA YÜRÜTTÜĞÜ SAVAŞLAR

• 1950-53 Kore Savaşı’nda, ABD liderliğindeki bir müttefik kuvvetini yönetti.
• 1965-1972 yılları arasında Vietnam Savaşı’nı yönetti, bu savaş on binlerce ABD askeri personelinin ölümüyle sonuçlandı.
• 1990-91 Körfez Savaşı’nda yer aldı.
• Daha yakın zamanlarda Irak ve Afganistan’daki savaşlarda, geleneksel askeri düşmanlarla savaşılmayan ve sonuçları belirsiz olan çatışmaları üstlendi.

ABD’NİN SAVAŞ BAKANLIĞI ADI ALTINDA YÜRÜTTÜĞÜ SAVAŞLAR

Savaş Bakanlığı altında, Amerika Birleşik Devletleri 1812 Savaşı, Meksika-Amerika Savaşı, İç Savaş, Yerli Amerikalılara karşı savaşlar, İspanyol-Amerikan Savaşı, Birinci Dünya Savaşı ve İkinci Dünya Savaşı’nı yürüttü.